"Ben Devri" belgeseli

Orijinal adı "The Century of the Self" olan BBC belgeselinin yapım tarihi 2002.
Film süresince çeşitli psikoanalistler ve halkla ilişkiler uzmanları yer alıyor. Belgeselde, şirketlerin reklamlarında, siyasetçilerin propagandalarında, savaş sonrasında askerleri tedavi ederken psikoloji biliminden nasıl faydalandıkları kronolojik bir sıralamada anlatılmış.

Belgeselin birinci bölümünde Sigmund Freud'un bilinçaltı kavramının yeğeni Edward Bernays tarafından kamuoyunu yönlendirmek, özellikle ürünlerin satılmasını sağlamak için nasıl kullanıldığı ayrıntılı bir şekilde anlatılmış.Şöyle ki, insanların sadece ihtiyaç oldukları şeyleri satın alırken nasıl ihtiyaçları olmayan şeyleri almaya başladıkları, özetle tüketici toplumunun temellerinin nasıl atıldığı örneklerle yer alıyor:

"Bir tek sembolik reklamla sigara içen kadınlar kabul gördü. Bernays'ın yarattığı düşünce şuydu; bir kadın sigara içiyorsa bu onun daha güçlü ve bağımsız olduğunu gösteriyordu."

"Bernays, insanların arzuları ve hisleriyle ürünler arasında bağlantı kurunca, insanları akıldışı bir şekilde davranmaya yönlendirmenin olanaklı olduğunu anladı."

"Çok alakasız nesneler, sizin başkaları tarafından nasıl görülmek istediğinize dair duygusal simgeler taşıdığında çok güçlü hale geliyorlardı."

"Politikacılara şuna inanıyordu; insanların içinde saklı, tehlikeli akıldışı  korkular ve arzular olduğunu söyleyen Freud haklıydı. Bu içgüdülerin ekisiyle Nazi Almanya'sındaki barbarlıkla karşılaştığımızı düşünüyorlardı."

Belgeselin ikinci bölümünde yoğunluklu olarak Sigmund Freud'un kızı Anna Freud'un yaptıkları Amerika'da psikanalizle ilgili yapılanlar, Ernest Dichter'in ilk focus grup çalışmaları anlatılmış.  Belgeselden:

"1949'da Başkan Truman, Ulusal Akıl Sağlığı Kanunu'nu imzaladı. Kanun doğrudan psikoanalistlerin savaştaki bulgularına dayanıyordu. Milyonlarca Amerikalı asker, korkudan ve kaygıdan muzdaripti. Kanunun amacı, toplumu tehdit eden bu görünmez düşmanla baş etmekti."

"Psikanalizin fikirleri kitlelere uygulanıyordu. Yüzlerce kentte psikolojik rehberlik merkezleri kuruldu."

"Ernest Dichter çevre koşullarının insan kişiliğini geliştirmek için kullanılabileceğini düşünüyordu. Ürünler hem insanların arzularını doyurma, hem de onlara etraflarındaki diğer insanlarla ortak bir kimlik kazandırma gücüne sahipti. Dengeli bir toplum yaratma stratejisiydi."

"Bernays, 1920lerde halkla ilişkiler mesleğini icat etmişti."

"Bernays de amcası gibi insanların akıldışı güçler tarafından yönlendirildiğini düşünüyordu. Halkla baş edebilmenin tek yolu onların bilinçdışı arzu ve korkularıyla bağ kurmaktı. Bernays'e göre insanların komunizm korkusunu azaltmaya çalışmak yerine bu korkuları iyice yükselttip, korkuyu manipüle etmek lazımdı.

"Cameron'un deneyleri başarısız oldu. İnsanlar hafızasını yitirdi.

"Greenson bütün çabalarına rağmen Marilyn Monroe'ya yardımcı olamadı."
"Psikanalizi eleştirenlerden biri de Monroe'nun eski kocası Arthur Miller"di.: 'Psikanaliz acıyı zayıflık göstergesi olarak ele alıyor. Ama aslında bugün bildiğimiz en önemli hakikatler, insanların acılarından türemiştir. Mesele acıyı geri almak veya dünya üzerinden yok etmek değil onun sayesinde hayatımıza bilgi katmaktır."

Belgeselin üçüncü bölümü Freud'un fikirlerinin kitleleri etkilemek için nasıl kullanıldığı ve rakiplerinin özellikle Reich'ın görüşlerinin etkileri anlatılıyor.

"İçteki benlik bastırılıp kontrol edilmek yerine, kendini ifade edebilmesi için teşvik edilmeliydi. Ancak, bunun sonucunda izole olmuş, savunmasız ve açgözlü bir benlik ortaya çıkmıştı. "

"İktidardakiler artık benliği kontrol etmek için onu bastırmaya değil, onun sonsuz arzularını beslemeye başlamıştı."




İzlemek isterseniz:
http://vimeo.com/22918234
http://vimeo.com/23204840
http://vimeo.com/23485787
http://www.youtube.com/watch?v=TetFLSutP-M